Narsist Kişilik Bozukluğu
Narsist kişilik bozukluğunu tanımlamadan önce narsist kimdir? narsist ne demek? sorularını cevaplayalım.
Narsist kişiler, kendilerinin olağanüstü ve sıradışı oldukları duygusunu taşırlar. Her şeyi herkesten çok hak ettiklerine inanırlar. Aşk ve meslek yaşamında elde edilecek büyük başarıların tutkularıyla doludurlar. Fiziksel görünümlerine ve giyimlerine çok düşkündürler. Narsist kelimesi mitolojik bir hikayeden gelir.
Narkissos ile Ekho Efsanesi
Narsisizm terimi, Yunan mitolojisindeki Narcissus isminden gelmektedir. Freud, Narkissos isimli mitolojik kahramandan etkilenerek narsisizm terimini ilk kez kullanan kişidir. Bu kahramanın hikayesinden kısaca şöyledir : Kendine aşık olanları umursamayıp, onların sevgilerine değer vermeyen Ekho isimli güzel peri kızı, bir gün Narkissos’u avlanırken görür. Peri kızı gördüğü bu çok yakışıklı avcı gence ilk görüşte aşık olur. Ancak Narkissos Ekho’nun aşkına karşılık vermez ve kara sevdaya tutulmuş genç kızı acısıyla tek başına bırakır. Ekho, o günden sonra yavaş yavaş erimeye başlar ve sonunda üzüntüsünden ölür. Bu duruma çok kızan Olimpos tanrıları Narkissos’u cezalandırmak ister. Yakışıklı gencin cezası kendisini taparcasına sevmesi olacaktır. Bir gün su içmek için nehir kenarına eğilen Narkissos, sudaki yansımasını görür ve öylece kalakalır. O zamana kadar farkına varamadığı güzellik, Narkissos’u adeta büyülemiştir. Yemeden içmeden kesilen ve o nehrin kenarından başka bir yere gidemeyen Narkissos da tıpkı Ekho gibi günden güne eriyerek ölür ve bedeni nergis çiçeklerine dönüşür.
Narsist Kişilik Bozukluğu Özellikleri
✔ Aşırı özgüven ve büyüklenme – Kendilerini olağanüstü ve üstün görürler.
✔ Sürekli hayranlık ve onay ihtiyacı – Başkalarının ilgisini çekmek için büyük çaba harcarlar.
✔ Empati eksikliği – Başkalarının duygularına karşı duyarsızdırlar.
✔ Manipülatif davranışlar – İnsanları kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirebilirler.
✔ Eleştiriye tahammülsüzlük – En ufak eleştiriyi bile kişisel saldırı olarak algılarlar.
✔ İlişkilerde bencillik ve kontrol isteği – Partnerlerini küçümseyebilir veya yönlendirmeye çalışabilirler.
Narsist kişilik bozukluğu olan bireyler, ilgi ve ayrıcalık beklerler ancak karşılık vermek istemezler. Bekledikleri ayrıcalık ve özen kendilerine gösterilmezse kızar ve öfkelenirler. Amaçlarına ulaşmak için başkalarını kullanır ve sömürürler. Empati duyguları gelişmemiştir ve başkalarının duygularından etkilenmezler.
Herkesten üstün olma düşünceleri, onları sürekli olarak ayrıcalıklı ve itibarlı kişilerle görüşmeye iter. Herkes gibi olmak, narsistler için oldukça rahatsız edicidir. Temel inançları : “Ben olağanüstü bir varlığım, diğerlerinden daha iyi şeylere layığım; herkes bana saygı duymalı” şeklindedir.
Narsist kişilik bozukluğu olan kişilerle iletişimde şunlara dikkat etmelisiniz:
- Samimi olduğu durumlarda onu takdir edin.
- Ona diğerlerinin tepkilerini açıklamaya çalışın.
- Diğer kişilerin bakış açısını açıklayarak ona yardım edin. Çünkü narsistlerin empati yapabilmeleri ve diğer kişileri anlayabilmeleri oldukça zordur.
- Sadece zorunlu eleştirileri yapın ve çok açık olun. Eleştirilerin amacının onun hayata ve kendine yönelik düşüncelerini değiştirmek olmadığını, yalnızca bazı davranışlarını değiştirmeye yönelik bir farkındalık yaratmak olduğunu unutmayın.
- Sürekli ona karşı çıkmayın.
- İlişkinizde aşırı fedakar olmayın.
- Kullanılma girişimlerine karşı dikkatli olun.
Narsist kişilerin genel düşünceleri
Narsistlerin bazen kendilerine bile itiraf edemedikleri inanışları şöyledir:
“Kazandığım her şeyi üstün yeteneklerime borçluyum,
Herkes bana iltifat etmeli,
Başkalarının başarılarını ve ayrıcalıklarını çok kıskanırım,
Bekletilmeye dayanamam,
Meslek hayatımda çok yükseklere erişmeyi hak ediyorum,
Bana yeterli ilgi gösterilmezse sinirlenirim,
Ayrıcalıklardan yararlanmaya ve özel ilgiye bayılırım,
Herkes için geçerli olan kurallara uymaktan rahatsız olurum..”
Narsisizm kişiyi yoran ve hayattan keyif almasını engelleyen bir durumdur. İnsan ilişkilerinde yıkıcı bir etki yaratır. Eğer siz de bunlara benzer düşünce kalıplarına sahipseniz veya böyle bir kişiyle ilişki içindeyseniz bir uzmandan destek alabilirsiniz.
Son yorumlar